PUBLICATIES VAN MVJA

Gratis rechtsbijstand voor klokkenluiders

Vanaf 1 februari kunnen klokkenluiders gratis juridische hulp of bemiddeling krijgen

De Wet bescherming klokkenluiders vervangt de Wet Huis voor klokkenluiders.

Dit is geregeld door de staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering, de minister voor Rechtsbescherming en het Huis voor Klokkenluiders. De Raad voor Rechtsbijstand zal dit uitvoeren, samen met het Huis voor Klokkenluiders. Het doel is om klokkenluiders te helpen bij het beschermen van hun rechten en de extra bescherming te bieden zodat er sneller een melding wordt gedaan. Het vormt een extra aanleiding om te controleren of de meldregelingen adequaat zijn en of er op een juiste manier wordt omgegaan met personen die melding maken.

Bescherming nodig
Klokkenluiders kunnen negatieve gevolgen van hun melding ervaren. Dit houdt klokkenluiders soms tegen om een melding te doen. Om dit te stimuleren, is deze regeling opgesteld. De gratis rechtsbijstand maakt de kans groter dat in de toekomst meer meldingen gedaan gaan worden. En dat is precies één van de doelen van de regeling: de meldingsbereidheid bij (potentiële) melders vergroten.

Gratis rechtsbijstand
Vanaf 1 september 2022 hebben klokkenluiders al de mogelijkheid om psychosociale ondersteuning te ontvangen van Slachtofferhulp Nederland, na doorverwijzing door de Adviesafdeling van het Huis voor Klokkenluiders. Nu wordt er ook juridische bijstand geboden door de Raad voor Rechtsbijstand.

Klokkenluiders dienen hun informatie eerst in bij de afdeling Advies van het Huis voor Klokkenluiders. Daar wordt beoordeeld of er een redelijk vermoeden bestaat van een maatschappelijke misstand op de werkvloer, waarbij de Wet bescherming klokkenluiders als richtlijn geldt.

De kosteloze rechtsbijstand geldt voor melders van een vermoeden van een misstand (zoals bedoeld in de Wet bescherming klokkenluiders). De afdeling advies van het Huis voor Klokkenluiders beoordeelt de gestuurde informatie en kijkt of sprake is van een ‘redelijk vermoeden van een misstand’. Zo ja, dan krijgt de klokkenluider een verwijzingsbrief voor rechtsbijstand en/of bemiddeling. Met deze brief kan de klokkenluider gesubsidieerde rechtsbijstand aanvragen bij de Raad voor Rechtsbijstand. Er wordt geen inkomens- en vermogenstoets toegepast of een eigen bijdrage gevraagd.

Evaluatieperiode
De regeling geldt vier jaar en wordt na twee jaar geëvalueerd. De opbrengsten van deze evaluatie worden gebruikt om te bepalen hoe de inrichting van de juridische ondersteuning voor klokkenluiders uiteindelijk het beste kan worden vormgegeven.